نارسایی حاد کلیه چگونه تشخیص داده می‌شود؟

نارسایی حاد کلیه (ARF) که به‌عنوان آسیب حاد کلیه (AKI) نیز شناخته می‌شود، در درجه‌ی اول با آزمایش خون و ادرار تشخیص داده می‌شود. در میان بسیاری از آزمایش‌های مورد استفاده برای ارزیابی عملکرد کلیه، دو معیار کلیدی برای تشخیص و مدیریت ARF وجود دارد.

کراتینین سرم (SCr) مقدار ماده‌ای به نام کراتینین را در خون اندازه‌گیری می‌کند. کراتینین یک محصول جانبی از متابولیسم ماهیچه است که از طریق ادرار دفع می‌شود. از آنجایی که با سرعت نسبتاً ثابتی تولید و دفع می‌شود، معیار قابل اعتمادی برای عملکرد کلیه و شاخص کلیدی برای نارسایی کلیه است.

سطوح نرمال SCr در بزرگسالان عبارت‌اند از:

حجم ادرار به عبارت ساده مقدار مایعی را که در یک دوره‌ی زمانی مشخص ادرار دفع می‌کنید، اندازه‌گیری می‌کند. از آن‌جایی که ARF با از دست دادن عملکرد کلیه تعریف می‌شود، مقدار ادراری که بر حسب میلی‌لیتر به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن در یک ساعت اندازه‌گیری می‌شود، برای تأیید نارسایی کلیه و بررسی پاسخ به درمان به‌عنوان شاخص است.

سایر آزمایش‌های آزمایشگاهی مورد استفاده برای تشخیص ARF عبارت‌اند از:

نارسایی حاد کلیه بر اساس نتایج آزمایش‌های کراتینین سرم و حجم ادرار تشخیص داده می‌شود.

معیارهای تشخیص توسط بیماری کلیوی: طبق KDIGO، نارسایی حاد کلیه در صورت وجود یکی از موارد زیر قابل تشخیص است:

علاوه‌بر آزمایش‌های خون و ادرار، ممکن است از آزمایش‌های تصویربرداری برای تشخیص هر نوع آسیب کلیوی یا اختلال در جریان خون به کلیه یا دفع ادرار از بدن استفاده شود.

از جمله برخی از تست های مورد استفاده عبارت‌اند از:

بیوپسی شامل برداشتن بافت برای بررسی توسط آزمایشگاه است. نوعی که معمولاً برای ارزیابی بیماری کلیوی استفاده می‌شود، بیوپسی از راه پوست (percutaneous biopsy) نامیده می‌شود که در آن یک سوزن به داخل پوست وارد و به داخل کلیه هدایت می‌شود تا نمونه‌ای از سلول‌ها برداشته شود.

بیوپسی اغلب برای تشخیص ARF ذاتی (نارسایی حاد کلیه ناشی از آسیب به کلیه‌ها) استفاده می‌شود. بیوپسی می‌تواند به سرعت برخی از علل شایع آسیب کلیه را تشخیص دهد، از جمله:

نارسایی حاد کلیه به‌عنوان یک بیماری یا اختلال زمینه‌ای می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله نارسایی قلبی، سیروز کبدی، سرطان‌ها، اختلالات خودایمنی و حتی کم‌آبی شدید ایجاد شود.

در عین حال، ممکن است شرایطی وجود داشته باشد که در آن آزمایش‌ها نشان‌دهنده‌ی ARF باشند، اما سایر بیماری‌ها مقصر افزایش سطح خون هستند. از جمله:

بیماری مزمن کلیه (CKD) که اغلب تشخیص داده نمی‌شود؛ ممکن است تمام علائم سرولوژیکی ARF را داشته باشد اما در نهایت برای بیش از سه ماه باقی می‌ماند. تست کلیرانس ۲۴ ساعته کراتینین معمولاً بین این دو حالت متفاوت است.

برخی از داروها، مانند مسدودکننده‌ی H2 تاگامت (سایمتیدین) و آنتی‌بیوتیک تری‌متوپریم می‌توانند باعث افزایش کراتینین شوند. قطع داروی مشکوک معمولاً برای ایجاد تمایز کافی است.