درباره بوعلی
مجموعه آزمایشگاهی بوعلی، یکی از مراکز مجهز و باسابقه در ارائه انواع خدمات آزمایشگاهی در سطح استان کرمانشاه و غرب کشور است.
تست‌های تومور مارکر می‌توانند اطلاعات مهمی در مورد سرطان و بهترین راه درمان آن را ارائه دهند؛ بنابراین، پزشکان برای ارزیابی سرطان، ممکن است تست‌های تومور مارکر را در مراحل مختلف تشخیص، درمان و مراقبت‌های بعدی تجویز کنند.
تومور مارکر (Tumor Marker) چیست؟
تومور مارکرها، پروتئین‌هایی هستند که در سطح بالاتر از حد طبیعی در خون، ادرار یا بافت‌های برخی از افراد مبتلا به سرطان یافت می‌شوند. تومور مارکرها توسط تومور یا سلول‌های سالمی که به تومور پاسخ می‌دهند، ساخته می‌شوند. آزمایش‌های تومور مارکر وجود یا عدم‌وجود و همچنین، میزان این پروتئین‌ها را نشان می‌دهند. علاوه‌بر این، در حال حاضر تغییرات ژنتیکی خاص به‌عنوان تومور مارکر استفاده می‌شوند.
چرا از آزمایش‌های تومور مارکر استفاده می‌شود؟
آزمایش‌های تومور مارکر در کنار سایر آزمایش‌ها می‌توانند به پزشکان در تشخیص سرطان و تجویز برنامه‌ی درمانی کمک کنند. زمان و تعداد دفعات انجام آزمایش‌های تومور مارکر از فردی به فرد دیگر متفاوت است. به‌ندرت از این آزمایش‌ها برای غربالگری نوع خاصی از سرطان در افرادی که احتمال بالایی برای ابتلا به سرطان دارند، استفاده می‌شود، اما پزشکان عمدتاً از آزمایش‌های تومور مارکر برای موارد زیر استفاده می‌کنند:
تصمیم‌گیری جهت انتخاب نوع درمان یا ترکیبی از درمان‌ها که بهترین نتیجه را برای سرطان خاص دارد
جهت اطلاع این که یک درمان تا چه اندازه خوب و مفید است
برای پیش‌بینی شانس بهبودی فرد بیمار
احتمال بازگشت سرطان پس از درمان چه‌قدر است و آیا بیماری باز می‌گردد؟
آیا انواع مختلفی از تومور مارکر وجود دارد؟
انواع مختلفی از تومور مارکرها برای انواع مختلف سرطان وجود دارد. برخی از تومورمارکرها فقط مختص یک نوع سرطان هستند. برخی دیگر از تومورمارکرها با بیش از یک نوع سرطان در ارتباط هستند. با این حال، بسیاری از سرطان‌ها تومورمارکر شناخته‌شده‌ای ندارند؛ بنابراین، آزمایش تومورمارکر ممکن است برای بسیاری از سرطان‌ها مفید نباشد. محققان همچنان به‌دنبال یافتن تومورمارکرهای جدید و مؤثر هستند تا با استفاده از آنها به تشخیص و درمان کمک کنند.
چگونه آزمایش تومورمارکر به درمان سرطان کمک می‌کند؟
برای درک این موضوع، سرطان پستان را در نظر بگیرید. سرطان پستان در مراحل اولیه دارای تومورمارکرهای خاصی است که می‌تواند به پزشکان در درمان کمک کند. پزشک، تومورمارکرهایی به نام گیرنده‌ی استروژن یا ER و گیرنده‌ی پروژسترون یا PR را ارزیابی می‌کند. اگر آزمایش‌ها برای این گیرنده‌ها مثبت باشد، پزشک متوجه می‌شود که احتمالاً بیمار با هورمون‌درمانی درمان خواهد شد.
در صورت تجویز شدن آزمایش تومورمارکر توسط پزشک، می‌توانید از او بپرسید که کدام تومورمارکر مد نظر است، هر چند‌وقت یک‌بار آزمایش تکرار شود و آیا آزمایش تومورمارکر کمک‌کننده خواهد بود؟
پس از تکمیل آزمایش، به‌سادگی می‌توانید نتیجه آن را به‌صورت اینترنتی از بخش جوابدهی آنلاین سایت آزمایشگاه ملاحظه کنید. در صورت نیاز می‌توانید نسخه چاپی را نیز از پذیرش آزمایشگاه دریافت کنید.
محدودیت‌های آزمایش تومورمارکر
آزمایش تومورمارکر می‌تواند اطلاعات ارزشمندی در اختیار پزشک قرار دهد اما این آزمایش بی‌خطر نیست. همیشه افزایش سطح مقدار تومورمارکر به‌معنی وجود سرطان یا عود بیماری نیست. شرایطی غیر از سرطان هم می‌تواند سطح تومورمارکرها را افزایش دهد. سایر محدودیت‌ها عبارت‌اند از:
سطح تومورمارکرها می‌توانند در طول زمان افزایش یا کاهش یابند و اندازه‌گیری مداوم آنها دشوار است.
ممکن است سطح تومورمارکرها تا زمانی که سرطان پیشرفته نشده باشد، بالا نرود.
برخی از سرطان‌ها تومورمارکری که می‌توان با آزمایش‌های فعلی اندازه‌گیری کرد را نمی‌سازند.
برخی از افراد مبتلا به سرطان‌هایی که تومورمارکر تولید می‌کنند، سطح تومور مارکر بالاتری نسبت به افراد سالم ندارند.
آزمایش‌های تومورمارکر چگونه انجام می‌شود؟
سه روش برای ارزیابی تومورمارکر وجود دارد: آزمایش خون، آزمایش ادرار و بیوپسی. برای آزمایش خون و ادرار به ترتیب مقداری خون و ادرار برای بررسی گرفته می‌شود و اگر بیوپسی انجام شود، پزشک مقدار کمی از بافت را برمی‌دارد که توسط پاتولوژیست زیر میکروسکوپ بررسی خواهد شد. همچنین، ممکن است لازم باشد آزمایش‌های تومور مارکر را تکرار کنید زیرا سطح تومورمارکر در طول زمان تغییر می‌کند.
مواردی که در مورد نتایج آزمایش تومورمارکر لازم است بدانید
این احتمال وجود دارد که نتیجه‌ی آزمایش تومور مارکر مثبت کاذب شود. به عبارتی، ممکن است نتیجه نشان دهد که فرد، مبتلا به سرطان یا سرطان در حال رشد است اما در حقیقت این‌گونه نباشد. در مقابل، ممکن است نتیجه‌ی آزمایش منفی کاذب شود. به این معنی که فرد در حال حاضر مبتلا به سرطان نیست یا درمان مؤثر است در صورتی که در واقع این‌طور نیست. به همین دلیل، معمولاً در کنار آزمایش‌های تومورمارکر، سایر آزمایش‌های تشخیصی هم انجام می‌شود.
