آزمایش هورمون محرک فولیکولی (FSH)
آمادگی‌های لازم برای انجام آزمایش
خانم‌هایی که در سن باروری هستند در صورت توصیه‌ی پزشک، این آزمایش را در روزهای خاصی از چرخه‌ی قاعدگی باید انجام بدهند.
معرفی آزمایش هورمون محرک فولیکولی
هورمون محرک فولیکولی (FSH) هورمونی مرتبط با تولید‌مثل و رشد تخمک در خانم‌ها و اسپرم در آقایان است. این آزمایش میزان هورمون FSH خون را می‌سنجد.
هدف از انجام آزمایش
آزمایش محرک فولیکولی (FSH) سطح هورمون FSH در خون را اندازه می‌گیرد. آزمایش FSH ممکن است به همراه سایر تست‌های هورمونی مثل LH، تستسترون، استرادیول و یا پروژسترون انجام بگیرد.
چگونگی انجام آزمایش
از نمونه‌ی خونی برای انجام این تست استفاده می‌شود.
تست FSH به چه دلایلی انجام می‌شود؟
در خانم‌ها، هورمون FSH به تنظیم چرخه‌ی قاعدگی و تحریک تخمدان‌ها برای تولید تخمک کمک می‌کند. این تست برای تشخیص یا ارزیابی موارد زیر کاربرد دارد:
یائسگی
خانم‌های مبتلا به سندروم پلی‌کیستیک تخمدان (PCOS)
خونریزی غیر‌طبیعی قاعدگی یا واژن
مشکلات مربوط به باردار شدن یا ناباروری
در آقایان، هورمون FSH تولید اسپرم‌ها را تحریک می‌کند. این تست برای تشخیص یا ارزیابی موارد زیر کمک می‌کند:
مشکلات مربوط به ناباروری
آقایان فاقد بیضه یا بیضه‌هایی که به صورت کامل رشد نیافته‌اند
در کودکان، هورمون FSH با رشد صفات جنسی مرتبط است. این آزمایش برای کودکان در شرایط زیر انجام می‌گیرد:
کودکانی که در سنین پایین دارای ویژگی‌های جنسی می‌شوند
کودکانی که دیرتر وارد دوران بلوغ شده‌اند
در حین انجام آزمایش
ممکن است به‌هنگام خونگیری کمی درد یا سوزش را در محل فرو رفتن سوزن به بدن احساس کنید. ممکن است در محل خونگیری کمی احساس ضربان قوی نیز بکنید. همچنین احتمال کبودی نیز وجود دارد ولی به‌زودی رفع خواهد شد.
آزمایش هورمون محرک فولیکولی در کرمانشاه
در کرمانشاه برای انجام این آزمایش در اسرع وقت و با بالاترین دقت، می‌توانید به مجموعه آزمایشگاهی بوعلی مراجعه کنید.
نتیجه نرمال آزمایش
مقادیر نرمال برای این هورمون بسته به سن و جنسیت فرد متفاوت است.
برای آقایان:
قبل از بلوغ: ۰ تا ۵ mIU/mL (۰ تا ۵ IU/L)
دوران بلوغ: ۳/۰ تا ۱۰ mIU/Ml(۳/۰ تا ۱ IU/L)
پس از بلوغ: ۵/۱ تا ۴/۱۲ mIU/mL(۵/۱ تا ۴/۱۲ IU/L)
برای خانم‌ها:
قبل از بلوغ: ۰ تا ۴ mIU/mL (۰ تا ۴ IU/L)
دوران بلوغ: ۳/۰ تا ۱۰ mIU/mL (۳/۰ تا ۱۰ IU/L)
تا قبل از یائسگی: ۷/۴ تا ۵/۲۱ mIU/mL (۷/۴ تا ۵/۲۱ IU/L)
بعد از یائسگی: ۸/۲۵ تا ۸/۱۳۴ mIU/mL (۸/۲۵ تا ۸/۱۳۴ IU/L)
محدوده نتایج نرمال در هر آزمایشگاهی متفاوت است. برخی آزمایشگاه‌ها از روش‌های اندازه‌گیری و نمونه‌های مختلفی استفاده می‌کنند.
نتیجه غیرنرمال به چه معناست؟
مقادیر FSH بالا در خانم‌ها به این دلایل است:
در حین یا بعد از یائسگی و یائسگی زودرس
دریافت هورمون‌درمانی
به دلیل برخی تومور‌های غده‌ی هیپوفیز
به دلیل سندروم ترنر (Turner syndrome)
مقادیر FSH پایین در خانم‌ها به این دلایل است:
کمبود وزن زیاد یا کاهش وزن سریع اخیر
عدم‌تخمک‌گذاری
عدم‌تولید برخی هورمون‌ها و یا تمام آنها در بخش‌هایی از مغز (هیپوفیز یا هیپوتالاموس)
بارداری
مقادیر FSH بالا در آقایان به این معنی‌ست که بیضه‌ها به دلایل زیر به درستی عمل نمی‌کنند:
یائسگی آقایان (Male menopause)
آسیب بیضه‌ها به دلیل سوءمصرف الکل، شیمی‌درمانی و یا پرتودرمانی
اختلالات ژنی مثل سندروم کلاین‌فلتر (Klinefelter syndrome)
هورمون‌درمانی
برخی تومور‌های غده‌ی هیپوفیز
مقادیر FSH پایین در آقایان به این معنی است که بخشی از مغز (غده‌ی هیپوفیز یا هیپوتالاموس) به اندازه‌ی طبیعی هورمون تولید نمی‌کند.
افزایش بیش‌از‌حد این هورمون در پسران و دختران به معنی آغاز دوره‌ی بلوغ آنهاست.
مطالب نوشته‌شده در این صفحه، صرفاً برای آشنایی شما با این آزمایش آماده شده است و به‌هیچ‌عنوان نمی‌تواند جایگزین نظر پزشک معالج شما در تشخیص و درمان بیماری‌ها باشد. لطفاً برای هرگونه مشاوره در زمینه انجام و تفسیر آزمایش، به پزشک خود مراجعه کنید.
نام‌های دیگر آزمایش
منابع
Jeelani R, Bluth MH. Reproductive function and pregnancy. In: McPherson RA, Pincus MR, eds. Henry's Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Methods. 23rd ed. St Louis, MO: Elsevier; 2017:chap 25.
Lobo RA. Infertility: etiology, diagnostic evaluation, management, prognosis. In: Lobo RA, Gershenson DM, Lentz GM, Valea FA, eds. Comprehensive Gynecology. 7th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2017:chap 42.
