• 08338385712
  • همه‌روزه (به‌جز روزهای تعطیل) از 6:30 صبح الی 20:30 عصر

تفاوت بین هموگلوبین و هماتوکریت

درباره بوعلی

مجموعه آزمایشگاهی بوعلی، یکی از مراکز مجهز و باسابقه در ارائه انواع خدمات آزمایشگاهی در سطح استان کرمانشاه و غرب کشور است.

تفاوت بین هموگلوبین و هماتوکریت

آزمایش‌های هموگلوبین و هماتوکریت هر دو برای اندازه‌گیری گلبول‌های قرمز هستند که برای کمک به تشخیص کمبود تغذیه‌ای، بیماری‌های حاد و شرایط پزشکی مزمن استفاده می‌شوند. هموگلوبین پروتئینی در گلبول‌های قرمز (RBCs) است و هماتوکریت درصد حجم خونی است که از گلبول‌های قرمز تشکیل شده است. مقادیر هموگلوبین و هماتوکریت به عنوان بخشی از آزمایش شمارش کامل خون (CBC) ارائه می‌شوند.

هموگلوبین چیست؟

هموگلوبین پروتئینی حاوی آهن است که اکسیژن و کربن دی اکسید را منتقل می‌کند. این پروتئین در گلبول‌های قرمز وجود دارد و در پاسخ به تغییر دما و pH محیط، شکل سه بعدی آن تغییر می‌کند. در ریه‌ها، به دلیل دمای پایین‌تر و pH کمتر، هموگلوبین به‌طور محکم به اکسیژن متصل می‌شود و کربن دی‌اکسید را آزاد می‌کند. علاوه‌بر آن، غلظت بالایی از اکسیژن در ریه‌ها وجود دارد و غلظت کربن دی اکسید پایین است. بنابراین تمایل هموگلوبین به اکسیژن افزایش پیدا می‌کند و اکسیژن بیشتری به آن متصل می‌شود.

در سلول‌ها و بافت‌های بدن، pH کمی اسیدی‌‌تر و دما کمی بالاتر است. در نتیجه، محیط سلولی باعث تغییر شکل هموگلوبین می‌شود که تمایل آن برای اتصال به دی اکسید کربن (که محصول زائد سلول‌ها است) و آزادسازی اکسیژن (که سلول‌ها به آن نیاز دارند) بیشتر می‌شود.

هماتوکریت چیست؟

هماتوکریت درصد خونی است که از گلبول‌های قرمز تشکیل شده است. خون حاوی پلاسما (قسمت مایع که حاوی هورمون‌ها، مواد مغذی و الکترولیت‌ها است)، گلبول‌های قرمز، پلاکت‌ها و گلبول‌های سفید است. مقدار هر یک از این ترکیبات  باید در محدوده خاصی باشد. اختلال در غلظت هر یک از این مواد اساسی می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات سلامتی باشد.

انواع آزمایش خون در کرمانشاه

در کرمانشاه برای انجام انواع این آزمایش‌ها در اسرع وقت و با بالاترین دقت، به مجموعه آزمایشگاهی بوعلی می‌توانید مراجعه کنید.

محدوده نرمال هموگلوبین و هماتوکریت

مقادیر ثابتی برای هموگلوبین و هماتوکریت نرمال وجود دارد و این مقادیر بر اساس سن و جنسیت متفاوت است.

مقدار نرمال هموگلوبین

در آقایان
13.8- 17.2 g/L یا 138- 172 g/dL
در خانم‌ها
12.1- 15.1 g/dL یا 121- 151 g/L
در نوزادان
9.5- 13 g/dL یا 95- 130 g/L
در نوزادان تازه متولد شده
14- 24 g/dL یا 140- 240 g/L

لیست همراه با توضیحات

در آقایان
40.7 درصد تا 50.3 درصد
در خانم‌ها
36.1 درصد تا 44.3 درصد
در نوزادان
32 درصد تا 42 درصد
در نوزادان تازه متولد شده
45 تا 61 درصد

هماتوکریت به‌صورت درصد و هموگلوبین به‌صورت گرم در دسی‌لیتر (g/dL) یا گرم در لیتر (g/L) خون اندازه‌گیری می‌شود.

پایین‌بودن هموگلوبین و هماتوکریت به چه معناست؟

معمولا پایین‌بودن سطح هموگلوبین یا هماتوکریت نشان‌دهنده عدم تولید مقدار کافی گلبول‌ قرمز یا ازدست‌دادن مقدار زیادی از گلبول‌های قرمز به دلیل خون‌ریزی طولانی‌مدت، اختلال خون‌ریزی یا تخریب سریع گلبول‌های قرمز خون است.

کاهش تولید گلبول‌های قرمز می‌تواند به دلیل کمبودهای تغذیه‌ای، بیماری، داروها یا انواع خاصی از شیمی درمانی اتفاق بیفتد. کمبود آهن باعث کاهش هموگلوبین و هماتوکریت می‌شود زیرا آهن جزئی از هموگلوبین بوده و برای سنتز آن موردنیاز است. در کم خونی آپلاستیک (Aplastic anemia) که اختلال مغز استخوان است، سلول‌های خونی کمتری تولید می‌شود.

در اغلب موارد، سطح هموگلوبین در دوران بارداری پایین‌تر است، که  ممکن است به درمان با مکمل‌های آهن نیاز داشته باشد.

بالا بودن هموگلوبین و هماتوکریت به چه معناست؟

سطح هموگلوبین و هماتوکریت ممکن است به دلیل برخی شرایط پزشکی افزایش پیدا کند. این اتفاق در شرایطی مثل پاسخ جبرانی به سطوح پایین اکسیژن و یا بیماری‌هایی مانند سرطان، بیماری قلبی و بیماری ریوی رخ می‌دهد که در این شرایط گلبول قرمز زیادی تولید می‌شود. سیگار نیز باعث افزایش سطح هموگلوبین و درصد هماتوکریت می‌شود. پلی سیتمی ورا (Polycythemia vera) اختلالی است که در آن تولید گلبول‌های قرمز افزایش پیدا می‌کند. علاوه‌برآن،  در کم‌آبی بدن به دلیل کاهش حجم خون، هموگلوبین و هماتوکریت بالاتر از حد واقعی به نظر می‌رسند.

مجموعه آزمایشگاهی بوعلی، یکی از مجهزترین آزمایشگاه‌های غرب کشور، پیشرو در ارائه انواع خدمات آزمایشگاهی در استان کرمانشاه
سی‌متری دوم ۲۲ بهمن، بلوار وحدت، ک ۱۱۸ غربی، ساختمان اردیبهشت
صفحه بوعلی در اینستاگرام
از طریق شماره تلفن

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

واتساپ